Οι φίλοι του βιβλίου προτείνουν

Αέναη ευφορία
Μελέτη πνευματικού προβληματισμού

Πασκάλ Μπρύκνερ
Εκδόσεις Αστάρτη

O στοχαστής συγγραφέας Πασκάλ Μπρυκνέρ επιχειρεί μια λεπτομερή ανάλυση του σημερινού φαινομένου για την κατάκτηση της συνεχούς ευτυχίας, συγχέοντας την ευδαιμονία με αυτήν. Ο Μπρυκνέρ, αντί να κόψει το "Γόρδιο Δεσμό", λύνει κόμπο-κόμπο τις φρούδες πεποιθήσεις του σημερινού δυτικού ανθρώπου ως προς τα νόμιμα, όπως πιστεύει, δικαιώματά του σε μια ζωή χωρίς προβλήματα και σε αέναη ευφορία. Σε κάθε κεφάλαιο αναλύει με τεκμηρίωση ιστορική, πολύ μπρίο και ευφυΐα τους σημερινούς στόχους των δυτικών κοινωνιών. Σε κάθε κεφάλαιο παρενθετικά γράφει τις δικές του απόψεις. Άλλοτε καυστικός και άλλοτε τρυφερός, πάντα όμως διεισδυτικός και αναλυτικός, ξετυλίγει το κουβάρι. Ξεκινά από το ξημέρωμα του Δυτικού πολιτισμού. Διανύει το Μεσαίωνα, την Αναγέννηση μέχρι να φθάσει στις μέρες μας. Το κείμενο προχωρεί σε ρυθμό κρεσέντο, με αποκορύφωμα τα σημερινά δεδομένα. Χαρακτηριστικά αναφέρει: "Ο 18ος αιώνας υπήρξε ο αιώνας της εύθραυστης ευτυχίας της ευαισθησίας. Ο 20ος έγινε κυνηγός της αυθάδικης ευδαιμονίας. Αγνοεί τον αγώνα και τις αγωνίες της ζωής και σαν τελικό στόχο έχει όλο και περισσότερη ευτυχία". Τελειώνει με την απλή και ουσιαστική γνώμη του για την ουσία και τις αναζητήσεις της ανθρώπινης ζωής ως προς την ευτυχία: "Το μυστικό μιας καλής ζωής συνίσταται στο να αδιαφορούμε για την ευτυχία. Να μην την αναζητούμε ποτέ αυτήν καθεαυτή, να την αποδεχόμαστε, να της αφήσουμε τον φασματικό της χαρακτήρα που της επιτρέπει να εμφανίζεται καταμεσής της καθημερινότητας. Ας προτιμήσουμε την ευθυμία, προπάντων την χαρά που προϋποθέτει έκπληξη και ανάταση. Απομένουν πάντα πάρα πολλά να επιθυμήσουμε, να ανακαλύψουμε, να αγαπήσουμε."

Ρέα Ποταμίτη

Η αγάπη δημιουργεί - πλην χωρίς την πίστη κουράζεται.
Η πίστη χωρίς την αγάπη δεν δημιουργεί - καταστρέφει.
Η πολλή θρησκεία σπάει το νεύρο της αγάπης.
Τσιριντάνης

Αμρίτα
Μυθιστόρημα κοινωνικό - υπαρξιακό

Μπανάνα Γιοσιμότο
Εκδόσεις Καστανιώτη

Το βιβλίο Αμρίτα της Μπανάνα Γιοσιμότο, από τις εκδόσεις Καστανιώτη, θα μπορούσε να παρομοιαστεί με το συννεφιασμένο ουρανό! Πίσω από κάθε σύννεφο-κεφάλαιο κρύβεται, μα και ξετυλίγεται τελικά κάποια πτυχή των ανθρωπίνων σχέσεων. Η Σακούμι μεγαλώνει σε ένα γυναικοκρατούμενο σπίτι. Το πρότυπο του πατέρα ανύπαρκτο, εφόσον χάνεται νωρίς από τη ζωή της.  Η παρουσία της μητέρας εντονότατη από τη στιγμή που μεγαλώνει τρία παιδιά και μια ανιψιά με τη μοναδική βοήθεια μιας φίλης της, η οποία ζει μαζί τους μετά τη διάλυση του γάμου και του σπιτικού της.

Κάθε χαρακτήρας του βιβλίου αυτού κρύβει ένα μικρό ήρωα της ζωής. Η μεγαλύτερη αδελφή πεθαίνει όταν χάνει τη μάχη με τα φαντάσματα μιας ζωής γεμάτης ψευδαισθήσεις. Η μάνα-ηρωίδα προσφέρει στους γύρω της θαλπωρή, γαλήνη, ευτυχία που γυρνάει στην ίδια ως αντανάκλαση αυτού που εκπέμπει. “Γιατί οι άνθρωποι είναι τόσο ευτυχισμένοι όσο αποφασίζουν να είναι”. Ο μικρός αδελφούλης είναι μια εξαιρετικά ευαίσθητη ψυχή που καταδιώκεται από αισθήσεις και εικόνες ενός παράλληλου κόσμου, μέχρι που βρίσκει την ισορροπία μέσα του και αντιλαμβάνεται ότι η ικανότητα να απλοποιεί κανείς σημαίνει να εξαλείφει τα περιττά, έτσι ώστε τα χρήσιμα να μπορούν να μιλήσουν.  Η ίδια η Σακούμι, αφού επιβιώνει από ένα σοβαρό ατύχημα που της κοστίζει μια προσωρινή, αλλά εξαιρετικά αποκαλυπτική απώλεια μνήμης, εμβαθύνει στις καταστάσεις της ζωής της κι ανακαλύπτει ότι ο μεγαλύτερος εχθρός της αλήθειας είναι συχνά όχι το ψέμα αλλά ο μύθος - επίμονος, πειστικός και μη ρεαλιστικός.

Ο καθένας έχει να δώσει πολλά σε ανθρώπους που βρίσκονται δίπλα του κι εφόσον δίνει, είναι βέβαιον, χωρίς να είναι το ζητούμενο, ότι θα πάρει. Το ακούσιο “δούναι και λαβείν” είναι που μας κάνει καλύτερους ανθρώπους, μας βοηθάει να ξανασηκωνόμαστε μετά από κάθε στραβοπάτημα. Εκεί τουλάχιστον καταλήγει η Σακούμι και μας προτρέπει να νοιαστούμε!

Νίνα Λυμπεροπούλου
Γυμνάστρια

Η ασκητική της αγάπης - Γερόντισσα Γαβριηλία
Βιογραφικές Θρησκευτικές Διηγήσεις

Γαβριηλία Μοναχή
Εκδόσεις Χήτογλου

και

Μητέρα Τερέζα
Βιογραφικές Διηγήσεις Αγάπης

Κάθριν Σπινκ
Εκδόσεις Πυραμίδα

Η Γερόντισσα Γαβριηλία (1897-1992) και η Μητέρα Τερέζα (1910-1997) υπήρξαν δύο γυναίκες, τόσο διαφορετικές και τόσο άνισα γνωστές. Και οι δυο συμπόνεσαν κι αγάπησαν πέρα από κάθε μέτρο. Οι δύο ζωές τους μοιάζουν εξωπραγματικές. Κι όμως είναι δεμένες κι υπηρετούν τον άνθρωπο στις πιο δυσχερείς, αβάσταχτες, οριακές συνθήκες - του πόνου, της φτώχειας και της μοναξιάς.
Μέσα στη βία, την αποξένωση και τον παραλογισμό που κυριαρχούν στην πνευματική ερημιά της εποχής μας και κάτω από την πίεση μιας αδυσώπητης καθημερινότητας, που σκοτίζει και παραμορφώνει την ψυχή μας, οι μαρτυρίες από τις δύο αυτές παράλληλες ζωές αποτελούν οάσεις τρυφερότητας κι ελπίδας.
Η πνευματική κόρη της Γερόντισσας Γαβριηλίας, Γαβριηλία Μοναχή, που έγραψε την “Ασκητική της Αγάπης” και η συγγραφέας Κάθριν Σπινκ, που εμπνεύστηκε από την Μητέρα Τερέζα κι έγραψε το ομώνυμο βιβλίο, διέσωσαν με την προσωπική τους ματιά, πολλά ίχνη από το απαλό φίλημα του χρόνου σ’ αυτά τα δύο πρόσωπα. Οι αναμνήσεις τους μαρτυρούν για το άρωμα και την καθοριστική -υπερχρονική, παρουσία των δύο γυναικών.
Διαβάζοντας τα βιβλία αυτά επικοινωνούμε με πλούτο πνευματικών εμπειριών. Η χαρούμενη πίστη τους, το πλούσιο θρησκευτικό τους αίσθημα, που εκφράζεται με την ενεργό, έμπρακτη, ακούραστη αγάπη τους, παρά τα προβλήματα υγείας, που και οι δύο είχαν, είναι σταθεροί δείκτες αγωνιστικής πορείας κι ελπίδας...

Μαίρη Ροζάκη
Καθηγήτρια

Η ταυτόχρονη παρουσίαση των δύο αυτών σύγχρονών μας απόστολων, θαυματουργών της αγάπης, παραπέμπει σ' ένα μήνυμα ηλικίας 50 χρόνων, που αγνόησαν οι ηγεσίες των εκκλησιών, προτιμώντας τον άγονο διάλογο "για τον άνηθον και το κύμινο και το ηδύοσμον" κι αμελώντας "τα βαρύτερα του νόμου": Την Ενότητα, τη Χαρά, την Αγάπη.

Για να επιτευχθεί η "Συνένωση των Εκκλησιών" πρέπει να ξεκινήσει ικανή θητεία συνεργασίας μεταξύ τους σε θαρραλέο  Έργο Αγάπης.
Τσιριντάνης

Της νύχτας κόρη, Αυγή
Μυθιστόρημα αισθηματικό - κοινωνικό

Βάσω Κωσταρίδη
Εκδόσεις Πιτσιλός

Μέσα στο ζόφο της γερμανικής κατοχής, στην Αθήνα ξεκινάει κι εκτυλίσσεται η πλοκή του αισθηματικού μυθιστορήματος με τον "αταίριαστο" έρωτα της Αυγής για τον γερμανό Πέτερ -τόσο ανθρώπινος και τόσο απόμακρος από τις αγριότητες των συμπολεμιστών του… Κύρια έγνοια της Αυγής είναι να φυγαδεύσει τον αδελφό της που κινδυνεύει, μαζί με τον Άλκη, ανεπίσημο αρραβωνιαστικό της.
Το κεντρικό θέμα -από την πραγματικότητα της ζωής- δένεται με επί μέρους ιστορίες, που εκτείνονται σε τρεις ελληνικές γενιές και αλυσιδωτά γεγονότα. Όπου τρυφερά όνειρα, αναγκαστικοί συμβιβασμοί και φωτεινές ελπίδες περιγράφονται με λυρισμό, ρεαλισμό και πλούσιο αισθηματικό και πνευματικό περιεχόμενο.
Το βιβλίο συναρπαστικό κι εμπνευσμένο, ξεχώρισε και αγαπήθηκε από το ευρύτερο ελληνικό κοινό, αλλά και από τους απαιτητικούς βιβλιόφιλους της Λέσχης μας, που το διέδωσαν και με τον πηγαίο ενθουσιασμό τους - από αναγνώστη σε αναγνώστη.

Ήβη Σταυροπούλου
Γενική γραμματέας Λέσχης

Δημιουργική σκέψη
Θεωρία, Τεχνική, Ασκήσεις, Τεστ, Παιχνίδια

Δρ. Κώστας Μαγνήσαλης
Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα

Η δημιουργικότητα και η δημιουργική σκέψη προσελκύουν εδώ και πολλά χρόνια το ενδιαφέρον επιστημόνων, επαγγελματιών από κάθε χώρο εργασίας και ειδικούς της εκπαίδευσης. Ιδιαίτερα η ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης σε άτομο και ομάδες θεωρείται απόλυτα απαραίτητη σήμερα για τη δημιουργία νέων, πρωτότυπων, μοναδικών ή ασυνήθιστων προϊόντων και υπηρεσιών, χρήσιμων στην κοινωνία μας.
Το βιβλίο αυτό είναι επιστέγασμα της βαθιάς γνώσης και πολύχρονης εμπειρίας του συγγραφέα στην εφαρμογή προγραμμάτων δημιουργικής σκέψης. Προτείνει μια δυναμική διαδικασία συνδυασμού της φαντασίας, της γνώσης της εμπειρίας και της ανθρώπινης συμπεριφοράς για την ανάπτυξη μιας από τις σημαντικότερες ικανότητες του ανθρώπου: της δημιουργικής σκέψης.
Κάθε ενότητα του βιβλίου περιλαμβάνει σύντομη ανάλυση θέματος, παραδείγματα, κλειδιά εμπέδωσης, ανασκόπηση γνώσεων, την άλλη οπτική γωνία, ασκήσεις για καλύτερη εξοικείωση, παιχνίδι και μάθηση και παραπομπές για περαιτέρω μελέτη ενώ όλα αυτά συνοδεύονται από τεστ, ερωτήσεις, ασκήσεις και παιχνίδια.

Παναγιώτης Ροζάκης
Μηχ/γος Ηλεκ/γος
Πρόεδρος Λέσχης

Το δισάκι του ασκητή
Λαογραφικά διηγήματα

Νέστορας Μάτσας
Εκδόσεις Εστία

Με απλότητα, βάθος και συγκίνηση γραμμένο. Μια αναζήτηση και μια ανατομία στοιχείων και μαρτυριών της Παράδοσης από αυθεντικές καταγραφές, που αποκτά πρόσθετο βάρος στους χαλεπούς και ωμά τετράγωνους καιρούς μας. Είναι μια μικρή κιβωτός, ένα σεντούκι με πολύτιμα θυμητικά από ανθρώπους και τρόπους εθνικού βίου που χάνονται οριστικά...

“Τι κουβαλεί ο ασκητής στο δισάκι του; Το προσευχητάρι, για να ταγίζει την ψυχή την αχόρταγη, όταν λιμάζει απ’ την πείνα και κορακιάζει απ’ τη δίψα. Το ψωμί, για να ταγίζει το κορμί το φθαρτό, πριν γίνει θροφή για το καρτερικό σκουλήκι της γης. Τη μοναξιά του για να κουρνιάζουν ψυχή και κορμί. Και την ελπίδα! Αυτήν την ελπίδα, χαρίζει στον νέον άνθρωπο, που έρχεται μ’ απλωμένα τα χέρια και με διψασμένη καρδιά”. σ.9

“Πολλές φορές με πάγωσε τούτη η ερημιά της πόλης, η πολύβουη κι η πολύκοσμη, που σφίγγει την καρδιά και τα μάτια. Κι είπα: «Εδώ είναι τώρα η μεγάλη άσκηση. Γιατί κανένας δεν υπάρχει δίπλα σου. Γιατί κανένας δεν υπάρχει μέσα σου. Μήδε άνθρωπος μήδε Θεός”. σ.12

Ηλιάνα Οικονόμου
Καθηγήτρια Αγγλικών

Εμείς οι Έλληνες
Μελέτη Κοινωνιολoγική Ελλήνων

Αλέξανδρος Τσιριντάνης
Εκδόσεις Συζήτησις

Για μια εθνική πορεία με επίγνωση χρειάζεται, πριν απ' όλα βέβαια, το φως μιας κοσμοθεωρίας, που φυσικά ταιριάζει σε κάθε άνθρωπο. Με αυτήν ασχολείται το βιβλίο "Για μια πορεία με επίγνωση" του ίδιου συγγραφέα. Χρειάζεται, όμως, και ειδικότερα η επίγνωση του ποιοί είμαστε "Εμείς οι Έλληνες", ποιά είναι η πορεία μας, ποιά πρέπει να είναι...
Η εθνική αυτοκριτική -αντικειμενική και ψύχραιμη - είναι απόλυτα αναγκαία, αν και δύσκολη, γιατί σκοντάφτει πότε στην άκριτη εθνική υπεροψία, πότε στην επίσης άκριτη και καταστροφική, εθνική αυτοκατάκριση -αν όχι αυτοπεριφρόνηση... Ο συγγραφέας, με την φιλοσοφία πάντα του κριτικού ρεαλισμού, δεν αποφεύγει τις ακρότητες, τις αντιμετωπίζει διαλεκτικά.
Με τον ίδιο τρόπο προσεγγίζει θέματα, όπως η "Μοναδικότητα" του ελληνικού έθνους, "Τα ελαττώματα και προτερήματα" των Ελλήνων, "Φίλοι και εχθροί", "Κοινή πορεία ελληνισμού-χριστιανισμού", "Το 1821", "Η σημερινή μας πορεία", "Μοντέρνος Πολιτισμός".  Με γνώση, ζέση και εμβρίθεια ο καθηγητής Τσιριντάνης, συνδιαλεγόμενος πάντα, μας δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα των επί μέρους θεμάτων, που φωτίζουν τελικά το σύνολο. Σε τρόπο που ο αναγνώστης να αναρωτιέται στο τέλος, αν το βιβλίο διακρίνεται για τη σοφία του μάλλον ή τον διαλεκτικό ρεαλισμό του, που διαπιστώνει να μεταδίδεται και στον ίδιον καθώς διαβάζει, ανοίγοντας δρόμους προς την ελληνική αυτοσυνειδησία... Το βιβλίο αποτελεί πράγματι μια εφαρμογή της παρότρυνσης του συγγραφέα:

Αν θέλουμε μια ελληνική πορεία με επίγνωση θα πρέπει να μιμηθούμε τους αρχαίους:
"Να σκεπτόμαστε ειλικρινά και να μιλάμε ελεύθερα". σ. 62

Καίτη Γεωργακοπούλου-Ουίτ

Το χαμόγελο των Ετρούσκων
Μυθιστόρημα Κοινωνικό - Οικογενειακό

Χοσέ Λούις Σαμπέδρο
Εκδόσεις Γκοβόστη

"Ξέρεις, αγγελούδι μου; Ανακαλύπτω ότι τα σπίτια μας δεν μωρολογούν, αλλά μας μιλάνε για τους άλλους, για να μάθουμε να ζούμε μαζί τους και να γίνουμε όλοι σύντροφοι, σ' αυτόν τον πόλεμο που είναι η ζωή, γιατί ένας άνθρωπος μόνος του, δεν είναι τίποτα. Αυτοί οι ουρανοξύστες του Μιλάνου είναι γεμάτοι από ανθρώπους που δεν γνωρίζονται, δεν μιλιούνται, σαν να είναι μαλωμένοι!Αν αυτοί οι άνθρωποι δεν ξέρουν να ζουν, εσύ θα το μάθεις, γιατί εγώ ξέρω... Γιατί πλάι σου μαθαίνω. Μαθαίνω κι εγώ από σένα. Δεν ξέρω πώς με διδάσκεις...  Αχ, Μπρουνετίνο μου, θαύμα μου!..."

Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στους πνευματικούς και ψυχικούς δεσμούς που ενώνουν έναν παππού, στο τέλος της ζωής του, με το εγγονάκι του. Αυτός ο λεβέντης παππούς, με μια ακέραιη υψηλόφρονη θεώρηση των αξιών της ζωής, μαθαίνει στο πολυαγαπημένο του μωράκι πώς να γεύεται τη χαρά της απόλυτης ψυχικής ελευθερίας.
Αυτός ο γέρος προκάλεσε το θαυμασμό μου, έτσι ασυμμόρφωτα προς το κατεστημένο που φέρεται, με το πάθος της ανταρσίας, την τόλμη να υψώνεται, να εγείρεται απέναντι στα "πρέποντα". Μέσα στον οξύθυμο χαρακτήρα του, βλέπεις μιαν ελευθερία, ένα φως που σε συγκλονίζει. Θα' θελα να είμαι σαν το γέρο Μπρούνο!
“Να υπερβαίνεις ελεύθερα τα όρια που έχει χαράξει η γήινη εξουσία”. Η αποθέωση του πνεύματος! “Να έχεις τη δύναμη να εμφυσήσεις στο εγγονάκι σου τα υψηλά ιδανικά της ζωής, πιστεύοντας ότι έτσι το προστατεύεις από τις ταπεινώσεις που το περιμένουν αργότερα”. Αυτή η πίστη δείχνει πελώριο ηθικό ανάστημα.
Η Ορτανσία, αγαπημένη του Μπρούνο, ολοκληρώνει το νόημα ύπαρξής του και με το εκφραστικό χαμόγελο της τρυφερότητάς της, που εκτείνεται πέρα από τη ζωή και του θυμίζει το ανεξίτηλο χαμόγελο των Ετρούσκων: Γελούσαν αμέριμνοι πάνω στον ίδιο τους τον τάφο, έχοντας προηγουμένως περάσει τις μέρες τους μέσα στην πληρότητα της αγάπης, την ομορφιά και την ευφροσύνη μιας ζωής με νόημα κι ελπίδα...

"Κύριε, δώσε στον καθένα τον δικό του θάνατο που βγαίνει από κείνη τη ζωή που ένιωσε νόημα, ανάγκη και αγάπη..." σ. 156
ΛΟΥΒΑΡΗΣ - Ρίλκε

Μαίρη Ροζάκη
Καθηγήτρια

Το Κάστρο της Μνήμης
Μυθιστόρημα ιστορικό εποχής

Άρης Φακίνος
Εκδόσεις Καστανιώτη

Το βιβλίο βρίσκεται μέσα στα ελληνικά μυθιστορήματα που πλουτίζουν την ιστορική συνείδηση του Έλληνα αναγνώστη, αλλά και τον εμπνέουν στη σύγχρονη πορεία του. Ο συγγραφέας κατορθώνει, με ένα πρόσφορο τρόπο, να μας ταξιδεύει σε δύο χρόνους παράλληλα. Ο ένας είναι το έτος 1792 κατά τη διάρκεια του οποίου γίνεται η άλωση του Παλιόκαστρου, που αποτελεί και τον, συμβολικό άλλωστε, τόπο του έργου και ο δεύτερος είναι το σήμερα. Συνδετικό κρίκο αποτελεί το χειρόγραφο ενός μοναχού του τότε, το οποίο μελετάται από ένα μοναχό του σήμερα, στο ίδιο μοναστήρι.
Κάθε σελίδα του βιβλίου αφυπνίζει τις συνειδήσεις μας και αποτελεί ένα ηχηρότατο μήνυμα για τον ελληνικό λαό. Από την τουρκοκρατία και τον δήθεν φιλελληνισμό της Ευρώπης φτάνει στις δικές μας μέρες, που  χαρακτηρίζονται από την άμετρη λατρεία για το κέρδος, υποβιβάζοντας κάθε γονίδιο πολιτισμού που μας απέμεινε, όπως φαίνεται από την εκμετάλλευση του εν λόγω μοναστηριού.
Οι Τούρκοι βάζουν σκοπό την άλωση της πόλης για ένα και μοναδικό λόγο. Να σβηστεί από το χάρτη και η τελευταία κοιτίδα επανάστασης, ανυποταγής και ανεξαρτησίας, να απαλειφθεί ακόμη και η θύμηση αυτού του λαού.
Τελικά πετυχαίνουν την ισοπέδωση του κάστρου - όχι όμως και της μνήμης!

Βαγγέλης Σακκάς

Η μαγεία του Παπαδιαμάντη
Δοκίμια λογοτεχνίας

Οδυσσέας Ελύτης
Εκδόσεις Ύψιλον

Ο συγγραφέας και το θέμα του αποτελούν από μόνα τους μια εγγύηση για ένα εξαιρετικό ανάγνωσμα. Ο Ελύτης,  περισσότερο ως αισθαντικός άνθρωπος και ευαισθητοποιημένος αναγνώστης και λιγότερο ως ειδικός, διερευνά με λυρική γραφή, τα συστατικά που συνιστούν τη μαγεία του έργου αλλά και του ταπεινού ανθρώπου από τη Σκιάθο.
Ψηφίδες από την εποχή, τη ζωή στο νησί, το βίο του Παπαδιαμάντη, αποτελούν ένα αποκαλυπτικό φόντο σε αυτή τη διαδρομή -αναβάπτισμα στην αθωότητα.
Το βιβλίο χωρίζεται σε δυο μέρη: στο πρώτο, η πένα του Ελύτη διαγράφει το πορτραίτο του Σκιαθίτη και αναζητά τις ρίζες της τέχνης του στην εποχή, αλλά και τον τόπο που τον γέννησαν, ενώ στο δεύτερο, μέσα από την ανθολόγηση αποσπασμάτων από διηγήματά του, η φωνή του ίδιου του Παπαδιαμάντη μας μιλά για το θαύμα του Κόσμου με την καθαρότητα και τη γοητεία που συναντά κανείς μόνο στη φύση.
"... Βρισκόμαστε μακριά από τους μύθους του Γκράαλ κι από τους  ιέρακες των μεξικανικών γενέσεων, όμως το ίδιο κοντά στο άγνωστο, σε καθετί που ξεπερνάει τις  διαστάσεις της καθημερινής ζωής. Μέσα από την αναπόφευκτη ρητορική του Παπαδιαμάντη -που δεν είναι, άλλωστε, για να την καταδικάζει πάντοτε κανένας- διακρίνεται καθαρά το σχέδιο με τις λίγες γραμμές που ορίζει και τα κτίσματα και την ψυχή και τη φύση του Έλληνα. Εάν αυτό έχει σημασία, εναπόκειται σ' αυτούς, που προσκυνούν έναν Παρθενώνα ενώ αντιπαρέρχονται μια κρήνη, να το αμφισβητήσουν.

Η μεγάλη τέχνη βρίσκεται οπουδήποτε ο άνθρωπος κατορθώνει ν' αναγνωρίζει τον εαυτό του και να τον εκφράζει με πληρότητα μες στο ελάχιστο. σ.59

Νάνσυ Τρικαλίτη
Φιλόλογος-θεατρολόγος

Δεν είναι μακρινός ο δρόμος για την Άνδρο
Σκέψεις Οδηγητικές

Κώστας Μαγνήσαλης
Εκδόσεις Γ.Σ. Μπαρμπερόπουλος

Ο συγγραφέας Κώστας Μαγνήσαλης με το εξαιρετικό βιβλίο του "Δεν είναι μακρινός ο δρόμος για την Άνδρο" θέλει να περισώσει την εμπειρία της μικρής, γαλήνιας, ωραίας κοινωνίας, όπως την έζησε ο ίδιος αλλά και όπως την βίωσαν οι παλαιότεροι, οι γονείς, οι συγγενείς, οι  φίλοι… Όλοι αυτοί που ένιωσαν την Άνδρο σαν τη Γη της Επαγγελίας, όχι για τα υλικά της δώρα, αλλά για τη ζεστασιά που προσέφερε στη μικρή κοινωνία της. Για την αγνότητα και την πνευματικότητα του βίου που άδολα έζησαν οι κάτοικοί της.
Ο Κώστας Μαγνήσαλης αναπολεί με νοσταλγία και θαυμασμό τα "Σεμινάρια του Αιγαίου" για το πώς ο άνθρωπος μπορεί ν' αλλάξει τον κόσμο, τους ανθρώπους του νησιού, που εκπληρώνουν ευσυνείδητα το καθήκον τους. Αναπλάθει  εικόνες, σκέψεις, ήχους προκειμένου να αποδώσει με γλαφυρότητα την αγάπη των ανθρώπων για τον τόπο που γεννήθηκαν.
Αγωνιώδη ερωτήματα που προκύπτουν από την ανάγνωση του βιβλίου είναι: Θα καταφέρουν τα διάφορα συμφέροντα να καταστρέψουν τη λουλουδιασμένη ομορφιά του νησιού; Οι καινούργιες ιδέες και συνήθειες θα μας οδηγήσουν σ' έναν κόσμο πιο ελεύθερο ή μήπως μας μεταβάλλουν σε μιαν αγέλη που μοναδικό σκοπό της έχει την απόκτηση όλο και  περισσοτέρων υλικών αγαθών; Μήπως οδηγούμαστε σε μια ζωή  που απαιτεί μόνο "να λαμβάνω";

"Το φως που βρίσκεις μέσα σου όταν ολοκληρωθεί η αρμονία, μην το κρατήσεις μόνο για τον εαυτό σου. Άφησέ  το να χυθεί προς όλες τις κατευθύνσεις. Σαν ελπίδα, όπως το φως του φάρου στην τρικυμισμένη νύχτα. Σα γαλήνη, όπως το φως της αυγουστιάτικης πανσέληνου στην ακύμαντη ακρογιαλιά. Σαν δύναμη, όπως το φως του ήλιου για τη ζωή." σ.57

H Μαρoύλα της Λήμvoυ
Μυθιστορηματική Βιογραφία

Μαρία Λαμπαδαρίδoυ - Πόθoυ
Εκδόσεις Κέδρος

Η Μαρoύλα της Λήμvoυ είvαι μια μυθιστoρηματική βιoγραφία της άγvωστης σχεδόv ηρωίδας, κόρης τoυ άρχovτα και διoικητή, του Βεvετoκρατoύμεvoυ τότε (1478) vησιού της Λήμvoυ, Iσίδωρoυ Κoμvηvoύ. Ο Λoρεδάvo είναι φρoύραρχoς τoυ εvετικoύ κάστρoυ τoυ Κότζιvoυ, ψυχή τoυ Bεvετικoύ στόλoυ στα ελληvικά παράλια και μovαδικός αvτίπαλoς τoυ φoβερoύ δυvάστη τωv vησιώv Σoυλεϊμάv πασά. Κι αvάμεσά τoυς μια vέα, η "Κόρη της Λήμvoυ"! Εμπvευσμέvα, με ευαισθησία, γvώση και χάρη ζωvταvεμέvη από τη συγγραφέα, η "Θεά της Νίκης", όπως τηv είπε o Παλαμάς, "o Αγγελoς τoυ Κότζιvo", μια άλλη "Iωάvvα της Λωρραίvης" κατά τov ιστoρικό Μπωτιέ: Πράγματι τηv κρίσιμη στιγμή η Μαρoύλα, με τo σπαθί τoυ πατέρα της, πoυ μόλις είχε σκoτωθεί στη μάχη τoυ κάστρoυ, εμψύχωσε τα παλικάρια της Λήμvoυ και τoυς Βεvετoύς ιππότες και, σαv έvας άγγελoς Κυρίoυ, τoυς oδήγησε μαγεμέvoυς στη vίκη κατά τωv λυσσασμέvωv γεvίτσαρωv τoυ Σoυλεϊμάv.
Μέσα από τη σιωπηλή μαρτυρία τωv τoπίωv τoυ Πτέριv, όπoυ περπάτησε με τov παιδικό της φίλo Μιχαήλ, μέσα από τoυς ύμvoυς τωv πoιητώv και μαρτυρίες ιστoρικώv κι επίσημα έγγραφα μα, πρo παvτώς, μέσα απ' τα βιώματα και oράματα της λημvιώτισσας συγγραφέως, μας έρχεται η ζεστή αυτή, αθάvατη ελληvική ψυχή, πoυ άγρια κι όμoρφη ξυπvά σε κάθε δύσκoλη ώρα.

Φωτεινή Πλευρίτου

Όπου σε πάει η καρδιά
Μυθιστόρημα αισθηματικό - υπαρξιακό

Σουζάνα Ταμάρο
Εκδόσεις Ωκεανίδα

“Μέσα στη μοναξιά του σπιτιού της, μια ηλικιωμένη γυναίκα, ξέροντας πως δεν της μένει πια πολύς καιρός ζωής, αποφασίζει να γράψει μια πολυσέλιδη επιστολή με μορφή ημερολογίου στη νεαρή εγγονή της που βρίσκεται μακριά. Η γιαγιά κάνει μια θαρραλέα κίνηση κι ανοίγει την καρδιά της διάπλατα”.
Ανθρώπινο, ποιητικό, προσωπικό, συγκινητικό, αλλά και αστείο, το βιβλίο Όπου σε πάει η καρδιά αντικατοπτρίζει ένα συχνό φαινόμενο των καιρών: τη μοναξιά της τρίτης ηλικίας. Και η ηλικιωμένη αφηγήτρια του βιβλίου είναι από τους λίγους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν κατάματα τη μοναξιά τους με το ισχυρό όπλο της αυτογνωσίας. Ξέρει ότι η ζωή της συντομεύει, ξέρει ότι η εγγονή της της λείπει, ξέρει ότι έχει κάνει λάθη στη ζωή και των δυο τους, δεν τα κρύβει όμως αυτά τα αισθήματα. Τα τονίζει και τα συνοδεύει με συναισθηματική λογική και βαθιά ειλικρίνεια.

“Κι όταν θ’ ανοιχτούν μπροστά σου τόσοι δρόμοι, και δεν θα ξέρεις ποιον να διαλέξεις, μην ακολουθήσεις έναν στην τύχη, αλλά κάθισε και περίμενε. Μείνε ασάλευτη, σιωπηλή κι άκουσε την καρδιά σου. Κι όταν σου μιλήσει, πήγαινε όπου σε πάει εκείνη”.

“Η κατανόηση απαιτεί τη σιωπή… Η σιωπή είναι σαν το βρεγμένο σφουγγαρόπανο, απομακρύνει για πάντα τη θαμπάδα της σκόνης. Ο νους είναι αιχμάλωτος των λέξεων, κι αν έχει ένα δικό του ρυθμό, αυτός είναι ο ακατάστατος ρυθμός των σκέψεων.  Η καρδιά όμως αναπνέει, είναι το μόνο από όλα τα όργανα που πάλλεται, κι αυτός ακριβώς ο παλμός της επιτρέπει να εναρμονίζεται με υψηλότερους παλμούς”. σ.88

“Πριν κρίνεις έναν άνθρωπο, περπάτα για τρία φεγγάρια με τα μοκασίνια του”. σ.168

“Κάθε φορά που, μεγαλώνοντας, θα έχεις την επιθυμία να μεταβάλεις τα στραβά πράγματα σε σωστά, να θυμάσαι ότι η πρώτη επανάσταση που πρέπει να γίνει, είναι αυτή που γίνεται μέσα μας, η πρώτη και η πιο σημαντική.  Αν αγωνιζόμαστε για μια ιδέα, χωρίς να έχουμε αποκρυσταλλώσει μια ιδέα για τον εαυτό μας, αυτό είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα πράγματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε”. σ.193

Παναγιώτης Τουρλής
Βιβλιοθηκονόμος

Ο παλιάτσος και η Άνιμα
Μελέτη ψυχολογική

Μάρω Βαμβουνάκη
Εκδόσεις Ψυχογιός

Σκέψη κατασταλαγμένη, τεκμηριωμένη, σοφή, μεστή. Μια αφήγηση απλή που σε καθηλώνει στις σελίδες του, μέχρι να τις ρουφήξεις αχόρταγα μονομιάς. Σελίδες με ευαίσθητη ματιά, γεμάτες  αγάπη, σε μέρες δύσκολες, άγριες για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Δεν είναι μυθιστόρημα το βιβλίο της Βαμβουνάκη, δεν έχει ήρωα ή ηρωίδα, ήρωες του βιβλίου είμαστε όλοι εμείς, μέσα από τα ερωτήματα της συγγραφέως, τη βαθιά μελέτη και προσέγγισή τους, ανθρώπινη και επιστημονική.
Μα προπαντός, στο να αποπειραθεί ο αναγνώστης να σκύψει ευλαβικά στην ψυχή του την   άγνωστη, να απελευθερωθεί. Μια ψυχή που ένας εγωτισμός βλακώδης την έχει περιφρονήσει, ξεχάσει, καταχωνιάσει. Μια ελεγεία στη ζωή, στην ελευθερία του ανθρώπου, μέσα από την αγάπη.

Χρυσούλα Σφακιανάκη

Στον έρωτα δεν είμαστε ο εαυτός μας. Η αγάπη είναι βαθιά συνείδηση, ο έρωτας κινείται από ασυνείδητες, άγνωστες ορμές, από παλιές πληγές και απωθήσεις. σ.155

Φοβισμένοι γονείς ανατρέφουν φοβισμένα παιδιά, όχι για να ζήσουν, αλλά για να προσαρμοστούν. σ.150

Καλύτερα, χίλιες φορές καλύτερα, μια οδυνηρή αλήθεια παρά ένα ψέμα ευχάριστο. σ.98

Είναι σπουδαία η γενναιότητα εκείνη που θα σε κάνει να λες: “Καλύτερα να με μισούν γι’ αυτό που είμαι, παρά να με αγαπούν για κάτι που δεν είμαι. σ.118

Αν θες να δεις τη ζωή την αληθινή, πρέπει να καθαρίσεις την καρδιά σου. Αλλιώς δε θα καταλα-βαίνεις κανέναν και τίποτα, θα μπερδεύεσαι όλο και χειρότερα μέσα στον εφιάλτη των παρεξηγή-σεων, θα υπνοβατείς. σ.288

Μόνο η ελευθερία είναι ο τρόπος να υπάρχεις και να χτίζεις υπόσταση, ώστε να προσφέρεσαι. Να έχεις κάτι δηλαδή να προσφέρεις. Καλύτερα ελεύθερα “κακός”, παρά ψυχαναγκαστικά “καλός”. σ.296

Τα πουλιά
Μυθιστόρημα κοινωνικό

Ταργέϊ Βέσοος
Εκδόσεις Νέα Σύνορα

Είχε ο Μάτις τη συναίσθηση ότι ήταν ο "διαφορετικός". "Δεν έπρεπε να κάθεται έτσι, δεν έπρεπε να κάνει το ένα ή το άλλο, δεν έπρεπε να είναι ο Απλοϊκός Σίμωνας, όπως τον φώναζαν, έπρεπε να είναι σαν τους άλλους ανθρώπους, τους "κανονικούς", που γελούσαν πίσω από την πλάτη του όπου πήγαινε για να ψάξει για δουλειά. Όταν πήγαινε να δουλέψει, η γνωστή σύγχυση ανάμεσα στις σκέψεις του και τη δουλειά μεγάλωνε. Έχανε κάθε έλεγχο πάνω στα δάχτυλά του... Υπήρχαν τόσα πολλά που ήθελε να πει, και με διαφορετικό τρόπο, αλλά ως συνήθως του ξέφευγαν, είχαν γίνει ένα με χιλιάδες άλλα πράγματα".
Ζούσε με την αδελφή του τη Χέγκε, που τον συντηρούσε. Βαθιά αφοσιωμένη σ' αυτόν, προσπαθούσε να επικοινωνεί μαζί του, να τον στηρίζει, έστω κι αν δεν τον καταλάβαινε. Γιατί πώς να καταλάβει ένας "κανονικός" άνθρωπος έναν καθυστερημένο, έναν κοινωνικά απροσάρμοστο και που έχει την ικανότητα να επικοινωνεί με τη Φύση και τα ζώα;
Η εμφάνιση μιας μπεκάτσας ήταν κάτι το φοβερά σημαντικό για τον Μάτις. Ξαφνικά η ζωή του απόκτησε νόημα. Κι έστω κι αν αυτή τελικά σκοτώθηκε από κάποιον κυνηγό, η ζωή του Μάτις είχε αλλάξει. Είχε επικοινωνήσει με το μεγαλείο ενός κόσμου που ήταν κρυμμένος, που οι άλλοι δεν είχαν μάτια να τον δουν, αλλά εκείνος ήξερε ότι υπήρχε! Ήξερε πως "ήταν γνώστης σπουδαίων πραγμάτων, όπως τα τσακισμένα δέντρα και οι κεραυνοί και οι οιωνοί του θανάτου". Κάτι είχε αρχίσει ανάμεσά τους. Και τι είπε το πουλί, με την υπέροχη γλώσσα του;
Ο Μάτις δεν είχε πια καμιά αμφιβολία. Ήταν κάτι για τη φιλία. Πρικ, πρικ, πρικ. Αιώνια φιλία, αυτό σήμαινε. Ήταν εύκολο να εκφραστεί κανείς στη γλώσσα των πουλιών. Υπήρχαν τόσα πολλά που είχε να πει ο ένας στον άλλο. Κάθε καινούρια μέρα θα πετάριζαν με ελαφρά, χορευτικά βήματα, για να χαράξουν όλα όσα είχαν στις καρδιές τους."
Ήθελε ο Μάτις να πει στην αδελφή του ότι "τώρα το σπίτι ήταν διαφορετικό, ήταν με κάποιο τρόπο καλύτερο από τα άλλα σπίτια, είχε μεταμορφωθεί. Το πουλί ήρθε φέρνοντας μαζί του όλα αυτά που δεν υπήρχαν λέξεις να τα εκφράσουν. Η λάμψη, το άγγιγμα της φτερούγας στην ψυχή σου, που την επόμενη στιγμή είχε πάλι χαθεί. Η Χέγκε ήταν συγκινημένη: Τόσο όμορφα το γυαλιστερό πουλί είχε φωτίσει το πρόσωπο του Μάτις".
Ο Μάτις από τη μια μεριά, οι "έξυπνοι" από την άλλη. "Η εξυπνάδα ήταν παντού, όπου κι αν γυρνούσες το κεφάλι σου". Ωστόσο, αυτό μας θυμίζει την παραβολή των ταλάντων, και το "μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυτών εστί η βασιλεία των ουρανών".
Και όταν αποφάσισε να φύγει από τη ζωή, γιατί δεν ήθελε να γίνει εμπόδιο στην ευτυχία της αδελφής του, ποιος θα μπορούσε να τον καταδικάσει; Στα μάτια του Θεού, αυτός ο τόσο λίγο χαρισματικός, με τα συνηθισμένα μέτρα, σίγουρα ήταν καλοδεχούμενος.

'Ηβη Σταυροπούλου

Πρωτότυπο σαν θέμα, γλαφυρό με όμορφες περιγραφές της φύσης και ζωντανή παρουσίαση των χαρακτήρων. Η φύση κυριαρχεί με τους συμβολισμούς, την αρχέγονη δύναμη. Η απλοϊκότητα και η αγνότητα του καθυστερημένου αδελφού μας δίνει μια πνοή φρεσκάδας σε ολόκληρο το βιβλίο.
Κεντρική ιδέα είναι η αδελφική αγάπη, ακόμη και όταν περιορίζεται από φυσικά αίτια -τη νοητική καθυστέρηση του μικρού- που μεγαλουργεί, αψηφώντας κάθε φόβο και επιθυμία. Το καθυστερημένο αγόρι αγαπά με θαυμασμό και εξάρτηση τη μεγάλη έξυπνη αδελφή του που παρά το βάρος των ευθυνών κατανοεί και υπομένει. Ξεπερνούν τα όρια όταν εκείνη βρίσκοντας σύντροφο, εξακολουθεί να τον προσέχει και να τον φροντίζει. Εκείνος, παρ' όλες τις φοβίες του προσπαθεί να την ελαφρύνει, να την ελευθερώσει... αναγνωρίζοντας την ατομικότητά του και φθάνοντας στην δική του ελευθερία.

Φωτεινή Καραδήμα

Η σπηλιά
Μυθιστόρημα κοινωνικό, υπαρξιακό

Ζοζέ Σαραμάγκου
Εκδόσεις Καστανιώτη

Με βαθιά συγκίνηση παρακολουθεί ο αναγνώστης την ιστορία του Σιπριάνο Αλγκόρ, κεραμοποιού, που με την κόρη του Μάρτα και τον γαμπρό του Μαρσάλ -και για να μην παραλείψουμε και το σκύλο, τον Ασάδο -ζουν σ’ ένα παλιό παραδοσιακό σπιτάκι στην εξοχή, έξω από τα τείχη ενός αδηφάγου Κέντρου της κοντινής πόλης -αδηφάγου όσον αφορά τη συνειδητή προσπάθεια των διευθυντών του να κατασπαράξουν ό,τι δεν είναι κατάλληλο για το υλικό συμφέρον.  Στο πλούσιο, τεχνικά άρτιο και με θαυμαστά τεχνολογικά επιτεύγματα, Κέντρο δεν χωράνε ούτε συναισθήματα, ούτε απλές, ανθρώπινες απολαύσεις που συναντά κανείς στην εξοχή, στα έργα που πλάθονται με τα χέρια, στις γνήσιες ανθρώπινες σχέσεις.
Έτσι, το μόνο που καταφέρνει το Κέντρο, είναι να κατασκευάζει «νεκρούς» ανθρώπους. Που οι ήρωές μας, όταν ανακαλύπτουν αληθινούς νεκρούς ανθρώπους σε μια σπηλιά στα έγκατα των θεμελίων του Κέντρου, αντιμετωπίζουν τη φρίκη πως και αυτοί «νεκροί» θα καταλήξουν αν υπακούσουν τις απάνθρωπες οδηγίες συμμόρφωσης προς το Κατεστημένο, όπου θα θαφτούν όλα τα γνήσια ανθρώπινα συναισθήματα που ομορφαίνουν τη ζωή. Και γυρίζουν την πλάτη σ’ αυτού του είδους τη «ζωή», που μόνο αληθινή ζωή δεν είναι.
Ο συγγραφέας έχει έναν τρόπο -μοναδικό θα έλεγα, από λογοτεχνικής πλευράς- να αφηγείται την ιστορία του: Το κείμενο είναι γραμμένο με προτάσεις τη μια μετά την άλλη, σαν να ακολουθεί τον τρόπο που κανείς σκέπτεται. Αυτό του προσδίδει μια εξαιρετική δύναμη, τόση, που ο αναγνώστης δεν θέλει να χάσει ούτε μια, γιατί μέσα σ’ αυτήν την συγκεκριμένη πρόταση υπάρχει η πιθανότητα να ανακαλύψει έναν θησαυρό αλήθειας...
Οι συγκινήσεις που νιώθει ο αναγνώστης είναι όλων των ειδών: Αγωνιά στον υπέρτατο βαθμό -σχεδόν αβάσταχτο ώρες ώρες- για το τι πρόκειται να γίνει με το φτωχό κεραμοποιό που έχει βάλει την ψυχή του στη δημιουργία πήλινων κατασκευών και που έχει ανάγκη να πουλήσει στο Κέντρο. Θαυμάζει την ανταπόκριση απέναντι στην εσωτερική παρόρμηση για δημιουργία. Ευγνωμονεί το Θεό για τις γνήσιες ανθρώπινες σχέσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν. Γελά με το χιούμορ του συγγραφέα  και αποκαλύπτεται μπροστά στην ψυχική ρωμαλεότητα του ηλικιωμένου κεραμοποιού... Το βιβλίο έχει στοιχεία αρχαίας τραγωδίας, ευτυχώς με κάθαρση στο τέλος. Ο αναγνώστης δεν θέλει ούτε στιγμή να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του. Όσον αφορά εμένα, πρέπει να ομολογήσω ότι κάποιες στιγμές έκλαψα από συγκίνηση για την επικοινωνία μου με την ομορφιά και τη δύναμη του Πνεύματος που είχα συναντήσει.

Ήβη Σταυροπούλου

Το να σ’ αρέσει πολύ αυτό που κάνεις, αξίζει να φέρει αυτό το όνομα: Μικρά θαύματα της αγάπης. σ.177

Η ανθρώπινη λεξικολογική έκφραση δεν ξέρει ακόμα, και ενδεχομένως ποτέ δεν θα μάθει να γνωρίζει, να αναγνωρίζει και να επικοινωνεί, όλα όσα είναι ανθρωπίνως δυνατό να βιώσει και να αισθανθεί κανείς. σ.301

Υπάρχουν περιστάσεις στη ζωή όπου πρέπει ν’ αφήσουμε να μας οδηγήσει το ρεύμα των γεγονότων, σαν να μην έχουμε δυνάμεις για ν’ αντισταθούμε. Ξαφνικά όμως αντιλαμβανόμαστε πως το ποτάμι είναι με το μέρος μας! Κανείς άλλος δεν το’ χει καταλάβει, μόνο εμείς! Όποιος μας κοιτάζει θα νομίζει πως είμαστε στα πρόθυρα του ναυάγιου. Κι όμως η πλεύση μας ποτέ δεν ήταν τόσο σταθερή. σ. 344

Υπερίων ή Ο ερημίτης στην Ελλάδα
Λυρικό πεζογράφημα

Φρήντριχ Χαίλντερλιν
Εκδόσεις Ηριδανός

Πρόκειται για ένα θαυμάσιο λυρικό πεζογράφημα που κατατάσσεται ανάμεσα στα αριστουργήματα του είδους της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Ο Φρήντριχ Χαίλντερλιν (1770-1843) θεωρείται ένας από τους τρεις μεγάλους της Γερμανικής ποιητικής διανόησης μαζί με τους Γκαίτε και Σίλλερ. Ο Υπερίων του είναι από τα βιβλία που δεν διαβάζονται μόνο μια φορά. Είναι απ' αυτά που, όσο περισσότερο το ξαναδιαβάζεις, τόσο περισσότερο το καταλαβαίνεις και το χαίρεσαι. Αισθάνεσαι να ξεπηδάει από μέσα του ένας θαυμάσιος ποιητικός λόγος, που αγκαλιάζει κάθε ομορφιά του κόσμου τούτου. Την ομορφιά της φύσης, της αγάπης, του έρωτα, της ελευθερίας, της φιλίας, της θεότητας.
Με τα βαθιά ανθρώπινα στοιχεία που περιέχει, από την αρχή ως το τέλος, αναδεικνύονται πνευματικές αξίες και αρετές υψηλού βαθμού. Ο τονισμός της ανθρώπινης ελευθερίας και της καταισχύνης κάθε είδους ανελευθερίας και σκλαβιάς, της ανθρώπινης αγάπης, του έρωτα, της αγάπης για τη φύση, του θαυμασμού για τους ήρωες της αρχαιότητας και των αρετών τους, της θεϊκής επίκλησης, του σεβασμού προς τη ζωή και το θάνατο.
Με τον "Υπερίωνα" ταυτίζει ο Φρ. Χαίλντερλιν τον εαυτό του τον οποίο εμφανίζει, κατά τον Π. Κανελλόπουλο, πολύ περισσότερο ως "μάρτυρα", που πάσχει για όλους τους ανθρώπους, παρά ως ήρωα, που σώζει τους "ολίγους", τους άξιους, και που στέκεται σε αριστοκρατική απόσταση από το πλήθος... "Ο Χαίλντερλιν θέλησε ν' αποκαταστήσει τους αρχαίους θεούς πλάι στο Χριστό. Το αίτημα αυτό το τραγούδησε στους στίχους του, ανοίγοντας την πλατειάν αγκάλη του για να σμίξει μέσα Ελληνισμό και Χριστιανισμό." (Π.Κ.)
Με την Διοτίμα  -ιέρεια της Μαντινείας την οποία επικαλείται ο Σωκράτης στο Συμπόσιο του Πλάτωνα για να αναπτύξει τον αληθινό έρωτα -  ο συγγραφέας ταυτίζει την Σουζέττε Γκόνταρτ, τον μεγάλο έρωτα της ζωής του, που κατά τον Π.Κ. "... είναι αμφίβολο αν του δόθηκε με το κορμί της, αλλά του δόθηκε με την ψυχή της... Ήταν η νεαρή και ωραία Ελληνίδα με την ευγενική ψυχή και το γενναίο πνεύμα που γνώρισε ο Υπερίων, οδηγούμενος από κάποιον Νοταρά σ' ένα σπίτι της Σαλαμίνας...".
Ο Υπερίωνας περιηγείται την Αρχαία Ελλάδα και τη Νεότερη Ελλάδα,  τη σκλαβωμένη από τους Τούρκους. Στην Ελλάδα γνωρίζει και τη Διοτίμα. Ο κλασικός Χαίλντερλιν συναντιέται με τον ρομαντικό εαυτό του και τον "επαναστάτη" Χαίλντερλιν. Γυρίζει, βλέπει, φιλοσοφεί, θαυμάζει, θυμώνει, γαληνεύει και εξωτερικεύει με τα γράμματά του, όλο τον πλούτο της ποιητικής του ψυχής, προς τον φίλο του Μπελλαρμίνο ή τη Διοτίμα του.
Ένα απόσπασμα από γράμμα προς τον ετεροθαλή αδελφό του Καρλ Γκοκ που το αναφέρει ο Π. Κανελλόπουλος στην "Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος" είναι το εξής: ".. Ω Αγαπητέ! Πότε θα αποκτήσουν οι άνθρωποι τη γνώση, ότι η ύψιστη δύναμη είναι, στην εκδήλωσή της, ταυτόχρονα η πιο σεμνή, και ότι το θείο, όταν προβάλλει, δεν μπορεί ποτέ να' ναι δίχως κάποιο πένθος, δίχως ταπεινοφροσύνη;.."

Σταμάτης Ροζάκης
Μαθηματικός

 

Πίσω στα προγράμματα