• Μ’ ένα βιβλίο συζητώ διαδικτυακά: “Στου Χατζηφράγκου"

    Περισσότερα

     
Ποιητικές νότες
Σκόρπια Πουλιά
 

Δημιουργικοί Διάλογοι

Το σιωπηλό κονσέρτο
Στο Λονδίνο!
Στο Λονδίνο, γνωστός πιανίστας ανήγγειλε ότι θα παίξει «Το σιωπηλό κοντσέρτο» σε κεντρική αίθουσα της πόλης. Γέμισε η αίθουσα, ο πιανίστας υποκλίθηκε μπροστά στο κοινό, που τον χειροκρότησε θερμά και άρχισε να παίζει με όλες τις κινήσεις χεριών, ποδιών, κεφαλής και σώματος, χωρίς να ακούγεται ούτε μια νότα!
Κάποιοι των πρώτων καθισμάτων ανησύχησαν, κοίταξαν πίσω τους, είδαν τους άλλους αφοσιωμένους, καθηλώθηκαν κι αυτοί… Σε μιάμιση ώρα ο πιανίστας σηκώθηκε, υποκλίθηκε μπροστά στο κοινό που τον χειροκροτούσε και την άλλη μέρα το βράδυ βγήκε στην τηλεόραση και δήλωσε: 
“Ήθελα να δω μέχρι ποίου σημείου φθάνει η μωρία του σύγχρονου ανθρώπου, δεν έχει όρια!”
Πόσα άραγε τέτοια φαινόμενα είχε διαπιστώσει  στην καθημερινή του ζωή, πριν κάνει ο πιανίστας το δικό του μουσικό πείραμα;! Το γεγονός, που μοιάζει με ανέκδοτο, είχε δημοσιευθεί στον Τύπο και το αναφέρει και ο Αντρέ Μωρουά στο πασίγνωστο βιβλίο του “Ανοιχτό γράμμα στους νέους”, υπογραμμίζοντας και τις συνέπειες από την έλλειψη κρίσης και γούστου του νέου ανθρώπου, ιδία στον ευαίσθητο τομέα της τέχνης.
Στο Παρίσι!
Βέβαια αυτό έγινε στο Λονδίνο. Ας θυμηθούμε το αντίζηλό του Παρίσι, για να μην το υποτιμήσουμε. Ο Σαλβατόρ Νταλί ήταν ήδη γνωστός ζωγράφος του σουρεαλιστικού χώρου αλλά έγινε πασίγνωστος από τότε που πρωτοτύπησε. Άπλωσε τον μουσαμά σε κλουβί ιπποπόταμου του Ζωολογικού Κήπου, έριξε επάνω τις μπογιές κι άφησε το ζώο να ζωγραφίσει. Μετά πήρε το μουσαμά, έβαλε την υπογραφή του, τον καδράρισε και τον εξέθεσε στη γκαλερί, όπου εκτίθεντο και άλλα έργα του. Πουλήθηκε και σε μεγάλη τιμή! Επανέλαβε το πείραμα πάλι και πάλι με την ίδια επιτυχία. Οι μαθητές ιπποπόταμοι και ρινόκεροι είχαν ξεπεράσει το δάσκαλο! Μέχρις ότου ένας ρινόκερος δεν κατάλαβε ότι έπρεπε να ζωγραφίσει, έφαγε τις μπογιές, αρρώστησε, είδαν κι έπαθαν οι κτηνίατροι να τον γιατρέψουν και απαγορεύτηκε πλέον στον Νταλί να συνεργάζεται με τα παχύδερμα.
Στην Αθήνα!
Θα σκεφθεί κανείς εύλογα ότι το Λονδίνο και το Παρίσι είναι μακριά από την Αθήνα και τους έξυπνους Έλληνες. Κι όμως…
Βιβλίο για την ευαίσθητη ηλικία των 12 χρόνων, με λάθη ορθογραφικά, συντακτικά, γνωστικά, λογικά, λογοτεχνικά, παιδαγωγικά, πνευματικά, σε πληθυντικό αριθμό από κάθε είδος, έκανε πάνω από 40 εκδόσεις και το διάβασαν εκατοντάδες χιλιάδες ελληνόπουλα! Μπήκε σε όλες σχεδόν τις δανειστικές βιβλιοθήκες -στην “πρότυπη” στο Γουδί, σε πολλαπλά αντίτυπα!- μπήκε στην ύλη του σχολείου. Γυρίστηκε σήριαλ από την ΕΡΤ. Βραβεύτηκε η συγγραφέας του από το ΥΠΠΟ και -τελευταία 12.2010- από την Ακαδημία Αθηνών! Προτάθηκε από την ΙΒΒΥ για το διεθνές βραβείο Άντερσεν. Το ονομαστό Βιογραφικό Λεξικό των Εκδόσεων Αθηνών την αναφέρει,  μόνη αυτή συγγραφέα ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας.  Ούτε η Π. Δέλτα, ούτε η Αγγελική Βαρελά, ούτε η Άλκη Γουλιμή, ούτε η Γαλάτεια Σουρέλη, ούτε η Π. Μαξίμου, ούτε η Φ. Χατζηχάννα, ούτε η Μ. Γουμενοπούλου, ούτε, ούτε, ούτε… υπάρχουν σ’ αυτό το σοβαρό  Λεξικό. Το επαίνεσαν πλείστοι όσοι, όπου και -στον Οικονομικό- ο Γιάννης Μαρίνος από όλους μας εκτιμώμενος , και που δεν κινδυνεύει να πέσει στην υπόληψή μας. Απλά θυμίζει τους ακροατές των πρώτων καθισμάτων στην αίθουσα του Λονδίνου, που ακολούθησαν τους πολλούς άλλους. Και υπογραμμίζει τη μεγάλη δύναμη της σύγχρονης θρησκείας της Σκοπιμότητας και τη μωρία στην οποία εκβάλλει!
                                                                                                                        Εκ του φυσικού!
Εδώ “το σιωπηλό κονσέρτο” παίχτηκε εκ του φυσικού. Γι’ αυτό και δεν βγήκε η συγγραφέας του ή άλλος πνευματικός μας ταγός να δηλώσει:  
- Ήθελα να δω μέχρι ποίου σημείου φθάνει η ακρισία των παιδιών μας, η αμορφωσιά ή αδιαφορία ή ανευθυνότητα ή μωρία -διαλέγεις και παίρνεις!- των εκπαιδευτικών, γονέων, συγγραφέων,διανοουμένων,δημοσιογράφων, Πανεπιστημιακών,Ακαδημαϊκών,Εκδοτών ή -γιατί όχι- και των πολιτικών μας που πολύ περί την παιδείαν μας, ρητορεύουν!…
  
Μοναδική  η αντίδραση των “εν οργή!”
Μόνο κάποιοι αγανακτισμένοι γονείς από τον Πειραιά εξοργίστηκαν.  Και, κατά τον Αριστοτέλη, “Ο λαμβάνων δικαίαν αφορμήν οργίζεσθαι και μη οργιζόμενος είναι ανήθικος!” Συνεργάστηκαν -οι εν οργή!- και συνέταξαν κείμενο από 6 μεγάλες σελίδες και όπως μάθαμε, το έστειλαν σε όλους τους ανωτέρω. Ήδη από το “Διεθνές έτος του παιδιού” – Ιανουάριος 1979!
 Σιγά… η Δημοκρατία μας κοιμάται!
Ο πολυγραφότατος τύπος μας, τα λαλίστατα ραδιόφωνά μας, οι εντυπωσιακές τηλεοράσεις μας ετήρησαν σιγήν ιχθύος! Ελάχιστα περιοδικά -μικρής κυκλοφορίας- ανταποκρίθηκαν.
Ο τότε Υπουργός Προεδρίας και μετέπειτα Πρόεδρος Δημοκρατίας κ. Κωστής Στεφανόπουλος συνεχάρη τους γονείς για το θάρρος τους, χωρίς να πράξει τίποτ' άλλο! Δηλαδή “Bravo colonello!” Και ο Στέλιος Αρτεμάκης, κριτικός Βιβλίου και επί των πολιτιστικών της “Ναυτεμπορικής”, ζήτησε 40 αντίτυπα και τα έστειλε σ' όλη την “Ένωση Ελλήνων Κριτικών” γιατί “τους τα 'λεγε τόσα χρόνια!”.Και αυτοί όμως οι κριτικοί υπέκυψαν στους λόγους σκοπιμότητας: “Δεν είδαν, δεν άκουσαν, δεν εννόησαν, δεν μίλησαν!…”
 
                                                          Συνέπειες από την υποταγή στην θρησκεία της Σκοπιμότητας
Ο σύγχρονος άνθρωπος, κουρασμένος ή λιπόθυμος πνευματικά, με υποτονικό ή περιθωριακό το αίσθημα ευθύνης, κάνει συνήθως πως “δε βλέπει, δεν ακούει, δεν εννοεί, δεν μιλάει.” Μια, δυο, τρεις, 103 φορές, ένα, δυο, τρία χρόνια πλέον τού γίνεται συνήθεια, παίρνει δίπλωμα “αθωότητας” και μωρίας. Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ έχει αναπτύξει με δύναμη και πειστικότητα στο βιβλίο του “Ο πειρασμός της Αθωότητας” το σύγχρονο αυτό κοινωνικό φαινόμενο1, που θυμίζει το παραμύθι του Άντερσεν για την κολακεία των βασιλιάδων από τους αυλικούς που παρέσυραν και το λαό: Ένα παιδί, ανάμεσα στο πλήθος που χειροκροτούσε την καινούργια φορεσιά του έφιππου βασιλιά, φώναξε: “Μα, ο βασιλιάς είναι γυμνός!” 
     Γενικότερες οι συνέπειες!
Ευνόητο ότι το περιβόητο βιβλίο αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου που συναποτελούν τα χιλιάδες βιβλία της μετριότητας, της ακρισίας και σκοπιμοθηρίας2. Κι ακόμη ότι δεν διεκδικεί τη μοναδικότητα αλλά υπάρχουν “σαν και δήθεν” επιστήμονες, επώνυμοι, πολιτικοί  επιτροπές, υπηρεσίες, φορείς αξιών, θεσμοί… Οι εφαρμογές του σιωπηλού κονσέρτου πάνε μακριά και βαθιά μέσα στις ανθρώπινες υπάρξεις και σε όλες τις εκφάνσεις του πολιτισμού. Η αντιμετώπισή τους δεν είναι ανέφικτη αλλά δύσκολη. Απαιτεί ισχυρή πνευματική πανοπλία, σιδερένια θέληση, όραμα με προοπτική, αποφασιστικότητα κι επιμονή στον αγώνα του συγκεκριμένου κι ανέφικτου! Δηλαδή πίστη στη Δύναμη του Καλού και της Αλήθειας που ελευθερώνει. Αρκεί να μην την ξεχνάμε σκονισμένη στο ράφι “για λόγους σκοπιμότητας”… Την αλήθεια! Την αλήθεια! Και όλη την αλήθεια! κατά την αναφώνηση του Charles Péguy.
 
 
 'Εναν κόσμο ψεύτικο δε γίνεται να τον σώσει παρά η  αλήθεια. 
ΖΑΛΟΚΩΣΤΑΣ  Σωκράτης - ΕΣΤ σ.193
 
 Τι περιμένεις από ένα αληθινό, άμεσο βιβλίο του καιρού μας; Να σου αποκαλύψει την αλήθεια.
Τι γίνεται, πού βρίσκεσαι, τι πρέπει να κάνεις, πώς να ζήσεις μέσα στη φοβερή αυτή κρίση.
ΤΣΙΡΟΠΟΥΛΟΣ  Η μαρτυρία του ανθρώπου - Ε.ΦΛΝ  σ. 76

 Μια φορά ένα είναι σίγουρο: Πως ο αγώνας για την  αλήθεια δεν πάει ποτέ χαμένος. Είναι σαν το σπόρο, που όσο  κι αν τον κρύψεις βαθιά στη γη, θα φυτρώσει και θα  συνεχίσει τη μυστική ζωή του σ' άλλους καιρούς και για άλλους ανθρώπους.
ΜΑΤΣΑΣ  Τ' απομνημονεύματα του Σωκράτη - ΦΛΠ  σ.120

 Η επανάσταση που πρέπει να γίνει στους καιρούς μας  θα έχει οδηγό της την αλήθεια και μόνη την  αλήθεια, χωρίς να εμποδίζεται από καμία συμβατικότητα και καμία σκοπιμότητα.
ΤΣΙΡΙΝΤΑΝΗΣ  Ο Ανθρωπισμός Γ' - ΣΖΤσ.66 
 
 Η αλήθεια διαρκώς κάνει σωστά τη δουλειά της κι ας αργούμε εμείς ν' ανοίξουμε τα μάτια.
ΒΑΜΒΟΥΝΑΚΗ  Τα ραντεβού με τη Σιμόνη - ΦΛΠ  σ.24 
 
         
1 Ο συγγραφέας της “Μελαγχολικής δημοκρατίας” Πασκάλ Μπρυκνέρ, με την αιχμηρή κοινωνιολογική μελέτη “Ο πειρασμός της αθωότητας” -βραβείο Μεντισί 1995- αποκαλεί αθωότητα “την αρρώστια του ατομισμού που συνίσταται στο να θέλουμε να αποφεύγουμε τις συνέπειες των πράξεών μας, αυτή την επιδίωξη να απολαμβάνουμε τα προνόμια της ελευθερίας δίχως να υφιστάμεθα καμιά από τις δυσχέρειές της.” Οι δύο στρατηγικές της μακάριας ανευθυνότητας ή οι δύο τρόποι να ξεφεύγουμε από τη δυσκολία της ύπαρξης, είναι ο “παιδισμός” και η “θυματοποίηση”. Στον πρώτο (συνδυασμός της απαίτησης για ασφάλεια με τη δίχως όρια απληστία), η αθωότητα νοείται σαν μια παρωδία της αμεριμνησίας και κρυσταλλώνεται στη μορφή, του αιώνια ανώριμου. Στη θυματοποίηση, γίνεται συνώνυμη με την αγγελικότητα, σηματοδοτεί την απουσία του αισθήματος της ενοχής και ενσαρκώνεται στη μορφή του αυτοανακηρυσσόμενου μάρτυρα. “Θυματοποίηση είναι και η τάση του χαϊδεμένου παιδιού του καπιταλιστικού “παραδείσου” να εντάσσεται στο μοντέλο των καταπιεσμένων λαών”. Από την αρρώστια της αθωότητας, του παιδισμού και της θυματοποίησης πάσχει, ολόκληρος ο σύγχρονος κόσμος, σε όλα τα επίπεδα: ψυχολογικό, ερωτικό, οικογενειακό, κοινωνικό, πολιτικό και εθνικό
Βιβλιοδείκτης - Δήμητρα Ρουμπούλα
 
2 Η δημοσίευση του τίτλου θα λειτουργήσει ως εξαίρεση, διαφήμιση ή δυσφήμιση, σύνθημα υπέρ ή κατά, αφορμή για κουτσομπολιό! Ενώ δεν είναι παρά ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σιωπηλού κονσέρτου στο χώρο του βιβλίου. Δε θα έπρεπε να χάσει τη σημασία και αξία του. Όποιοι ενδιαφέρονται πραγματικά, ας κάνουν τον κόπο. Ας διαβάσουν το εξασέλιδο των “εν οργή” γονέων του Πειραιά. Είναι συγκεκριμένο, αναλυτικό, ρεαλιστικό, με αντικειμενικά κριτήρια, μακριά από χαρακτηρισμούς, ιδεολογίες, δογματισμούς. Οι οποίοι μένουν στην επιφάνεια, χωρίς το ανθρώπινο πρόσωπο, το βάθος, όπου όμως βρίσκεται η αλήθεια, η απλή αλήθεια του θεού.